Sta je op het punt om je administratie uit te besteden, maar weet je niet zeker of je een boekhouder of accountant moet inschakelen? Je bent niet de enige. Veel ondernemers gebruiken de termen door elkaar, terwijl er wel degelijk belangrijke verschillen zijn. In deze gids leggen we je alles uit wat je moet weten helder, praktisch en zonder vakjargon.
Wat is het verschil tussen een boekhouder en een accountant?
Het grootste verschil? Een boekhouder voert uit, een accountant controleert en adviseert op strategisch niveau. Maar er is meer.
Opleiding en titel
- Boekhouder is een vrij beroep. Iedereen mag zich zo noemen, met of zonder diploma. Veel boekhouders hebben een mbo- of hbo-opleiding gevolgd, maar dat is niet verplicht.
- Accountant is een beschermde titel. Alleen wie een intensief opleidingstraject heeft doorlopen én ingeschreven staat bij de NBA (Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants), mag deze titel voeren.
Er zijn twee soorten accountants:
- AA-accountant (Accountant-Administratieconsulent): hbo-opgeleid met praktijkopleiding.
- RA-accountant (Registeraccountant): universitair geschoold met aanvullende post-master en praktijkstage.
Werkzaamheden
Beide professionals kunnen veel voor je betekenen, maar de nadruk ligt anders.
Boekhouder:
- Bijhouden van de dagelijkse administratie
- Versturen en verwerken van facturen
- Opstellen van de jaarrekening
- Indienen van belastingaangiftes (btw, inkomstenbelasting, etc.)
- Salarisadministratie
Accountant:
- Controleren van de jaarrekening
- Opstellen van accountantsverklaringen
- Strategisch financieel advies
- Wettelijke controles (alleen voor grotere bedrijven)
- Ondersteuning bij complexe situaties zoals bedrijfsovernames
Kort gezegd: een boekhouder zorgt dat je cijfers kloppen, een accountant zorgt dat je cijfers ook formeel en juridisch verantwoord zijn.
Wanneer schakel je een accountant in?
Een accountant is verplicht als je bedrijf onder de zogeheten controleplicht valt. Dat is het geval wanneer je voldoet aan 2 van de 3 onderstaande criteria:
- Een omzet van meer dan € 12 miljoen
- Een balanstotaal van meer dan € 6 miljoen
- Meer dan 50 werknemers in dienst
Ook bij complexe vraagstukken zoals een investeringsronde, fusie of aanvraag van een grote lening, is een accountant de juiste keuze. Banken eisen in zulke gevallen vaak een accountantsverklaring.
Voor de meeste zzp’ers, freelancers en kleine mkb-bedrijven is een goede boekhouder echter meer dan voldoende.
Hoe zit het met aansprakelijkheid?
Een belangrijk verschil: accountants zijn wettelijk verplicht een aansprakelijkheidsverzekering te hebben, boekhouders niet.
Dat betekent dat bij fouten van een accountant, de schade verzekerd is. Bij boekhouders hangt het af van hun eigen polis. Vraag hier dus altijd expliciet naar bij je keuze.
Wat zijn de kosten?
De prijsverschillen kunnen behoorlijk oplopen. Een accountant is nu eenmaal hoger opgeleid en mag meer taken uitvoeren. Reken op het volgende:
- Boekhouder: € 40 tot € 80 per uur
- Accountant (AA): € 70 tot € 150 per uur
- Accountant (RA): € 150 tot € 300 per uur
Let op: het uurtarief zegt niet alles. Boekhouders besteden vaak meer tijd aan je administratie dan accountants. Dus je totale jaarkosten kunnen variëren.
Voorbeeld: zzp’er met beperkte administratie
Stel, je bent een zelfstandig grafisch ontwerper met een paar vaste klanten. Je stuurt elke maand facturen, hebt wat bonnetjes en moet elk kwartaal btw-aangifte doen. In dit geval is een boekhouder ideaal. Deze kan jouw administratie grotendeels uit handen nemen en je belastingaangifte verzorgen.
Voorbeeld: groeiend bedrijf met personeel
Je runt een snelgroeiend e-commercebedrijf met 25 medewerkers, hebt buitenlandse leveranciers en overweegt een investering. In zo’n situatie heb je meer aan een accountant die met je meedenkt op financieel-strategisch niveau, én een accountantsverklaring kan afgeven als dat nodig is.
boekhouder of accountant kiezen?
Je keuze hangt af van:
- De complexiteit van je administratie
- De omvang van je bedrijf
- Je behoefte aan strategisch advies
- En of je bedrijf controleplichtig is
Gebruik dit overzicht om een weloverwogen beslissing te maken:
| Situatie | Beste keuze |
| Startende zzp’er | Boekhouder |
| Kleine mkb-onderneming | Boekhouder |
| Bedrijf met personeel | Accountant of beide |
| Complexe fiscale vraagstukken | Accountant |
| Verplichte accountantsverklaring | Accountant |
Conclusie
Een boekhouder of accountant inhuren is geen kostenpost, maar een investering. Goede financiële begeleiding voorkomt fouten, boetes en stress. En het levert je vaak ook nog eens belastingvoordeel op. Kies de specialist die past bij jouw situatie en vraag altijd door naar ervaring, opleiding en verzekering.
Wil je zeker weten wie je moet inschakelen? Stel jezelf dan de vraag: wil ik vooral dat iemand uitvoert, of ook meedenkt, controleert en adviseert? Zo kies je met vertrouwen de juiste financiële partner voor jouw onderneming. Benieuwd naar onze andere financiële blogs? Lees hier meer over het opstellen van een jaarrekening.